Ανοξείδωτοι Χάλυβες και Υψηλή Αντοχή τους

Πρόκειται για χάλυβες που περιέχουν Χρώμιο (Cr) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 12%. Στην ύπαρξη το Χρωμίου οφείλεται και η υψηλή αντοχή τους σε διάβρωση.

Στους χάλυβες αυτούς, το οξυγόνο του εξωτερικού περιβάλλοντος δεν αντιδρά με τον Σίδηρο προκειμένου να φτιάξει επιφανειακό Οξείδιο του Σιδήρου (σκουριά) αλλά με το Χρώμιο οπότε και δημιουργείται επιφανειακό Οξείδιο του Χρωμίου.

Το Οξείδιο αυτό, σε αντίθεση με το οξείδιο του Σιδήρου που είναι πορώδες, ψαθυρό και αποκολλάται εύκολα, είναι συμπαγές και αδιαπέραστο με αποτέλεσμα να δρα
ως προστατευτικό της επιφάνειας. Μικρά ποσοστά ακαθαρσιών όπως Θείο (μικρότερο από 0,03%), Φώσφορος (μικρότερο από 0,04%) ή Πυρίτιο (μικρότερο από 1%) μπορεί επίσης να περιέχεται στους χάλυβες αυτούς.

Όταν οι χάλυβες αυτοί περιέχουν άνθρακα από 0,08% – 0,12% έχουν συγκεκριμένη δομή και ονομάζονται ανοξείδωτοι Φεριτικοί. Όταν σε αυτούς προστίθεται και Νικέλιο (Ni), οι ανοξείδωτοι χάλυβες αποκτούν χαρακτηριστική δομή και καλούνται Ωστενιτικοί (π.χ. Ανοξείδωτοι Χάλυβες τύπου 304, ή 316).

Ο πιο χαρακτηριστικός Ωστενιτικός Ανοξείδωτος Χάλυβας έχει σύσταση 0,1% σε Άνθρακα, 18% σε Χρώμιο και 8% σε Νικέλιο και καλείται χάλυβας 18/8 (ή 304).

Μερικοί ανοξείδωτοι χάλυβες αυξάνουν τη σκληρότητά τους μέσω θερμικών κατεργασιών. Αυτοί οι χάλυβες ονομάζονται Μαρτενσιτικοί. Τέλος, ανοξείδωτοι χάλυβες οι οποίοι έχουν δομή 50% Φεριτική και 50% Ωστενιτική, καλούνται διφασικοί ή ντούμπλεξ.

Εργαλειοχάλυβες

Πρόκειται για χάλυβες που περιέχουν μεγάλο ποσοστό σε Άνθρακα (0,6 – 1,4%) και χαρακτηρίζονται από μεγάλη σκληρότητα και πολύ μικρή συγκολλησιμότητα. Προσθήκη άλλων στοιχείων όπως το Κοβάλτιο, βελτιώνει ακόμα περισσότερο τη σκληρότητά τους αλλά και τη συνολική συμπεριφόρά τους όπως την ικανοποιητική αντοχή τους σε υψηλές θερμοκρασίες, την καλή αντοχή σε φθορά λόγω τριβής και θερμική κόπωση κ.α..

Χυτοσίδηροι

Είναι κράματα Σιδήρου – Άνθρακα – Πυριτίου Είναι κράματα (Fe-C-Si).

Οι ιδιότητές τους καθορίζονται από τις περιεκτικότητες σε Άνθρακα και σε Πυρίτιο καθώς επίσης και από τους ρυθμούς απόψυξης. Οι χυτοσίδηροι του εμπορίου έχουν περιεκτικότητα σε Άνθρακα 2 – 4,5%, με τον άνθρακα υπό μορφή γραφίτη.

Είναι γενικά φτηνά υλικά και μορφοποιούνται αποκλειστικά με χύτευση. Ταξινομούνται ως:

Λευκοί χυτοσίδηροι

Η χρήση τους περιορίζεται σε εφαρμογές που απαιτούνται μεγάλη σκληρότητα και αντοχή έναντι φθοράς από τριβή, π.χ. στην κατασκευή ορισμένων τύπων ραούλων έλασης και μητρών ολκής και διέλασης, τμημάτων θραυστήρων και μύλων, χιτωνίων και σφαιρών τριβείων (λόγω της υψηλής αντοχής έναντι φθοράς).

Το μέγιστο μέρος της παραγωγής λευκού χυτοσιδήρου μετατρέπεται σε μαλακτό χυτοσίδηρο.

Φαιοί ή γκρίζοι χυτοσίδηροι

Κατασκευή αγωγών ύδατος, κυλίνδρων και εμβόλων ΜΕΚ, εδράνων, βάσεων εργαλειομηχανών μεγάλου βάρους, περιβλημάτων μηχανών, κλπ. Μερικές φορές, παρατηρείται μικτή δομή (φαιού και λευκού χυτοσιδήρου), στην οποία ο γραφίτης έχει τη μορφή στιγμάτων μέσα στη μητρική φάση. Στην περίπτωση αυτή ο χυτοσίδηρος ονομάζεται Στικτός.

Μαλακτοί χυτοσίδηροι

Κατασκευή ακτινών τροχών, μοχλών και σκελετών ποδηλάτων και μοτοσυκλετών, κλπ.

 Ελατοί χυτοσίδηροι

Οι χυτοσίδηροι σφαιροειδούς γραφίτη κατασκευή κυλίνδρων, αγωγών, αντλιών, διακοπτών, οδοντωτών τροχών και γενικά εξαρτημάτων που υφίστανται κρούσεις ή εναλλασσόμενα φορτία Ισχυράγια κατασκευή εργαλείων, μηχανημάτων, εκσκαφής κ.λπ.